Dilara Kahyaoğlu
2016
Mussolini, Hitler'in iktidarı ele geçirmesinden sonra (1933) çeşitli defalar onunla buluştu. Bu buluşmalar, benzer ideolojilere sahip iki milliyetçi liderin büyük törensel gösterileriyle birer propaganda malzemesine dönüştürülmüştü.
Bunlardan Mussolini'nin 1937 yılında yaptığı Almanya yolculuğu dönüm noktası niteliğindedir. Mussolini için uğradığı her yerde özel gösteriler yapıldı Önceden motive edilmiş Alman halkının çoşkun tezahüratlarını bugün elimizde bulunan arşiv filmlerinden izleme olanağımız var. (linklere bkz.)
Kısa süre önce Etiyopya'yı almış olan parlayan yıldız Faşist İtalya'nın lideri Mussolini ile yine bir sene önce Ren bölgesine asker sokarak burayı silahlandırma başarısını gösteren Nazi Almanya'sının lideri Hitler'in buluşmaları; dünya devletlerinin ilgiyle izlediği ve dikkatle takip ettiği bir olay oldu. Etiyopya'nın işgalinden sonra Hitler ile yapılan bu "birlikteyiz" mesajı özellikle Etiyopya işgalinden sonra Avrupa'da yalnız bırakılmış Mussolini için büyük fırsattı. Almanlar için de, bir Avrupa devletinden destek almak anlamına geliyordu.
Yapılan gösterilerin çoğu, dev sütun ve resmi binaların, bayrakların, heykellerin, meydanların; ışık, ateş ve meş'alelerle aydınlatıldığı, insanların körleştirilerek sadece aydınlatılan yerlere büyülenmiş gibi baktıkları, yarı karanlık gecelerde yapılıyordu. "Sıradan" olan olmayan, her sınıftan insanın, eşitmiş gibi bir arada, dip dibe bulunduğu, aynı sloganları attığı "yaratılmış" bu gizemli ve romantik ortamların, kitleleri etkilemesi bekleniyordu ki bu da içi boş bir beklenti değildi.
1937 ziyaretinde Mussolini de bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında barıştan yana olduğundan bahsediyordu. Barış kelimesini Hitler de kullanıyordu ama savaşın başlamasına iki yıl kala Hitler başka bir şeyden daha bahsediyordu: Lebensraum...
1938 yılında bu sefer de Hitler, İtalya'yı ziyaret etti. Bir çok İtalyan şehrini trenle dolaştı, uğradığı her yerde Almanya'daki törenlere benzer bir şekilde İtalyan halkının da katıldığı çoşkun gösteriler yapıldı. Bu karşılıklı ziyaretler ve devasa romantik törenler; dış politika için olduğu kadar belki de ondan da daha önemli olarak iç politikada, gerek Mussolini'nin gerekse de Hitler'in; kendi halklarının gözünde erişilmez noktalara taşınmasına yardımcı oldu. "Yenilmez Liderimiz" inancını güçlendirdi, bu iki liderin putlaştırılmasına hizmet etti, böylece itaat etmeye her an hazır kitleler yaratıldı.
Böyle bir tarihsel arka plan üzerine iki yalnız insanın ilişkisini işleyen Özel Bir Gün filmi bu bağlamda izlenmesi gereken en önemli filmlerden biridir. Ayrıca Charlie Chaplin'in Büyük Diktatör filmi de Hitler ve Mussolini buluşmasını satirik bir tarzda ele alıp, gösteren iyi filmlerden biridir.
Bu iki devlet arasında resmi ittifak (Çelik Paktı) 1939 yılında yapıldı. Bu antlaşmanın gizli maddelerine göre bir savaş durumunda bu iki devlet birbirine yardım edecekti Ama Almanya'nın İtalya'ya haber vermeden savaşa girmesi, savaş için daha hazır durumda olmayan İtalya'yı zor durumda bıraktı.
İkinci Dünya Savaşı, hiç bir zaman Mussolini'nin istediği gibi gitmemiştir. Bunun sebepleri ayrı bir yazı konusudur ama burada kısaca Mussolini'ye ve Faşist sisteme karşı yürütülen güçlü İtalyan direnişinden bahsetmek yerinde bir not düşmek olacaktır.
1943 yılında Müttefiklerin Sicilya'ya asker çıkarmasının ardından, Mussolini''nin yıldızı sönmeye başladı. Önce Faşist Konsey tarafından görevinden alındı ki bu konseyde damadı Galeazzo Ciano da vardı. Tutuklanan Mussolini'yi Alman paraşütçüleri kaçırıp Münih'e getirdi. Burada Hitler ile 1944 buluşmasını gerçekleştirdiler (linke bkz.) Görüntülerden karşımızda oldukça yıpranmış ve zayıflamış bir Mussolini ile karşı karşıya olduğumuzu anlayabiliyoruz.
Bu kaçıştan sonra Mussolini Kuzey İtalya'da Hitler'in yardımı ile aslında Almanya'nın kukla devleti olan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'ni kurdu. Bu sırada Faşist Konsey üyelerinin idam kararını onayladı. Ama işin sonuna gelinmişti, 1945 yılında sevgilisi ile birlikte kaçmaya çalışırken partizanlar tarafından yakalandı. Yanındakiler ve sevgilisiyle birlikte idam edildi. Ölüleri şehrin meydanında ayaklarından asılarak sergilendi.
Kaynaklar ve Notlar
2016
Savaşın Ayak Sesleri
Dünya'nın İkinci Dünya Savaşı'na doğru gittiğinin belli başlı işaretleri şunlardı:
Dördüncü Dönüm Noktası Olay/Olgu
28 Eylül 1937 Mussolini ve Hitler, Berlin’de yapılan kitlesel gösteride barışa inandıklarını ifade ettiler. Hitler daha fazla “yaşam alanı” (Lebensraum) istediğini belirtti.
 |
| Mussolini, 1937 yılındaki Almanya ziyareti sırasında uğradığı Münih'te Hitler ile birlikte tören kıt'asını selamlıyor |
Mussolini, Hitler'in iktidarı ele geçirmesinden sonra (1933) çeşitli defalar onunla buluştu. Bu buluşmalar, benzer ideolojilere sahip iki milliyetçi liderin büyük törensel gösterileriyle birer propaganda malzemesine dönüştürülmüştü.
Bunlardan Mussolini'nin 1937 yılında yaptığı Almanya yolculuğu dönüm noktası niteliğindedir. Mussolini için uğradığı her yerde özel gösteriler yapıldı Önceden motive edilmiş Alman halkının çoşkun tezahüratlarını bugün elimizde bulunan arşiv filmlerinden izleme olanağımız var. (linklere bkz.)
 |
| 1937 Berlin, "Hoşgeldin Mussolini" : https://www.youtube.com/watch?v=Wk0pu26013g |
Kısa süre önce Etiyopya'yı almış olan parlayan yıldız Faşist İtalya'nın lideri Mussolini ile yine bir sene önce Ren bölgesine asker sokarak burayı silahlandırma başarısını gösteren Nazi Almanya'sının lideri Hitler'in buluşmaları; dünya devletlerinin ilgiyle izlediği ve dikkatle takip ettiği bir olay oldu. Etiyopya'nın işgalinden sonra Hitler ile yapılan bu "birlikteyiz" mesajı özellikle Etiyopya işgalinden sonra Avrupa'da yalnız bırakılmış Mussolini için büyük fırsattı. Almanlar için de, bir Avrupa devletinden destek almak anlamına geliyordu.
 |
| Almanya ziyareti dönüşünde Mussolini'nin karşılanışı |
Yapılan gösterilerin çoğu, dev sütun ve resmi binaların, bayrakların, heykellerin, meydanların; ışık, ateş ve meş'alelerle aydınlatıldığı, insanların körleştirilerek sadece aydınlatılan yerlere büyülenmiş gibi baktıkları, yarı karanlık gecelerde yapılıyordu. "Sıradan" olan olmayan, her sınıftan insanın, eşitmiş gibi bir arada, dip dibe bulunduğu, aynı sloganları attığı "yaratılmış" bu gizemli ve romantik ortamların, kitleleri etkilemesi bekleniyordu ki bu da içi boş bir beklenti değildi.
 |
| Mussoli'nin 1937'deki resmi ziyaretindeki törende Hitler konuşmasını yapıyor. Berlin. |
1937 ziyaretinde Mussolini de bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında barıştan yana olduğundan bahsediyordu. Barış kelimesini Hitler de kullanıyordu ama savaşın başlamasına iki yıl kala Hitler başka bir şeyden daha bahsediyordu: Lebensraum...
 |
| 1937 töreninde Almanya'nın her bölgesinden gelen bayrak taşıyıcılarının geçişi |
1938 yılında bu sefer de Hitler, İtalya'yı ziyaret etti. Bir çok İtalyan şehrini trenle dolaştı, uğradığı her yerde Almanya'daki törenlere benzer bir şekilde İtalyan halkının da katıldığı çoşkun gösteriler yapıldı. Bu karşılıklı ziyaretler ve devasa romantik törenler; dış politika için olduğu kadar belki de ondan da daha önemli olarak iç politikada, gerek Mussolini'nin gerekse de Hitler'in; kendi halklarının gözünde erişilmez noktalara taşınmasına yardımcı oldu. "Yenilmez Liderimiz" inancını güçlendirdi, bu iki liderin putlaştırılmasına hizmet etti, böylece itaat etmeye her an hazır kitleler yaratıldı.
 |
| Nazi selamına duran kadın ve çocuklar |
 |
| 1936 Berlin Olimpiyatları |
Böyle bir tarihsel arka plan üzerine iki yalnız insanın ilişkisini işleyen Özel Bir Gün filmi bu bağlamda izlenmesi gereken en önemli filmlerden biridir. Ayrıca Charlie Chaplin'in Büyük Diktatör filmi de Hitler ve Mussolini buluşmasını satirik bir tarzda ele alıp, gösteren iyi filmlerden biridir.
 |
| Büyük Diktatör. Hitler (Adenoid Hynkel) ve Mussolini'nin (Benzino Napaloni) kavgası sahnesi. 1940. |
Bu iki devlet arasında resmi ittifak (Çelik Paktı) 1939 yılında yapıldı. Bu antlaşmanın gizli maddelerine göre bir savaş durumunda bu iki devlet birbirine yardım edecekti Ama Almanya'nın İtalya'ya haber vermeden savaşa girmesi, savaş için daha hazır durumda olmayan İtalya'yı zor durumda bıraktı.
İkinci Dünya Savaşı, hiç bir zaman Mussolini'nin istediği gibi gitmemiştir. Bunun sebepleri ayrı bir yazı konusudur ama burada kısaca Mussolini'ye ve Faşist sisteme karşı yürütülen güçlü İtalyan direnişinden bahsetmek yerinde bir not düşmek olacaktır.
1943 yılında Müttefiklerin Sicilya'ya asker çıkarmasının ardından, Mussolini''nin yıldızı sönmeye başladı. Önce Faşist Konsey tarafından görevinden alındı ki bu konseyde damadı Galeazzo Ciano da vardı. Tutuklanan Mussolini'yi Alman paraşütçüleri kaçırıp Münih'e getirdi. Burada Hitler ile 1944 buluşmasını gerçekleştirdiler (linke bkz.) Görüntülerden karşımızda oldukça yıpranmış ve zayıflamış bir Mussolini ile karşı karşıya olduğumuzu anlayabiliyoruz.
 |
| Mussolini İtalyan Sosyal Cumhuriyeti üyelerinden bir grup ile. 1944 |
Bu kaçıştan sonra Mussolini Kuzey İtalya'da Hitler'in yardımı ile aslında Almanya'nın kukla devleti olan İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'ni kurdu. Bu sırada Faşist Konsey üyelerinin idam kararını onayladı. Ama işin sonuna gelinmişti, 1945 yılında sevgilisi ile birlikte kaçmaya çalışırken partizanlar tarafından yakalandı. Yanındakiler ve sevgilisiyle birlikte idam edildi. Ölüleri şehrin meydanında ayaklarından asılarak sergilendi.
 |
| http://www.reise-nach-italien.de/benito-mussolini.html |
Kaynaklar ve Notlar
Mussolin'nin Almanya Seyahati sırasında tören kıt'asını teftişi. 1937: http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/album-il-viaggio-del-duce-in-germania-adolf-hitler-and-news-photo/137408977
1937 Berlin. "Hoşgeldin Mussolini" : https://www.youtube.com/watch?v=Wk0pu26013g
İtalyanların hazırladığı aynı yolculuğun arşiv filmi. 1937-VIAGGIO DEL DUCE IN GERMANIA : https://www.youtube.com/watch?v=L3sVsnBSXSI
Hitler ve Mussolini'nin tren istasyonunda buluşması (1937): https://www.youtube.com/watch?v=iPTvkxl4b18
Mussolini'nin Belin'deki konuşması 1937, on the friendship between Germany and Italy (English subtitles): https://www.youtube.com/watch?v=kgFSMXNo2bs
Hitler, Roma'da 1. parça 1938. Bu arşiv filminin bazı bölümleri Özel Bir Gün (Ettore Scola) filminde kullanılmıştır. Film Hitler'in İtalya'ya gelişini uzun uzadıya gösterir daha sonra sadece radyo yayınını duyarız. Bu arşiv filmindeki spikerin sesi film boyunca bir ses efekti olarak duyulur. Hitler'in İtalya yolculuğunu gösteren bu seri filmler youtube'ta altı parçaya bölünmüş olarak bulunmaktadır.
1937 Berlin. "Hoşgeldin Mussolini" : https://www.youtube.com/watch?v=Wk0pu26013g
İtalyanların hazırladığı aynı yolculuğun arşiv filmi. 1937-VIAGGIO DEL DUCE IN GERMANIA : https://www.youtube.com/watch?v=L3sVsnBSXSI
Hitler ve Mussolini'nin tren istasyonunda buluşması (1937): https://www.youtube.com/watch?v=iPTvkxl4b18
Mussolini'nin Belin'deki konuşması 1937, on the friendship between Germany and Italy (English subtitles): https://www.youtube.com/watch?v=kgFSMXNo2bs
Hitler, Roma'da 1. parça 1938. Bu arşiv filminin bazı bölümleri Özel Bir Gün (Ettore Scola) filminde kullanılmıştır. Film Hitler'in İtalya'ya gelişini uzun uzadıya gösterir daha sonra sadece radyo yayınını duyarız. Bu arşiv filmindeki spikerin sesi film boyunca bir ses efekti olarak duyulur. Hitler'in İtalya yolculuğunu gösteren bu seri filmler youtube'ta altı parçaya bölünmüş olarak bulunmaktadır.
https://www.youtube.com/watch?v=IPXObGoQAvw
Hitler'in İtalya dönüşü karşılanması (1938): https://www.youtube.com/watch?v=k9be34MSpu4
Hitler ve Mussolini'nin 1940 buluşması: https://www.youtube.com/watch?v=W8mB_PNw1FM
Hitler'in İtalya dönüşü karşılanması (1938): https://www.youtube.com/watch?v=k9be34MSpu4
Hitler ve Mussolini'nin 1940 buluşması: https://www.youtube.com/watch?v=W8mB_PNw1FM
Hitler ve Mussolini'nin 1942 buluşması, Salzburg: https://www.youtube.com/watch?v=K_4I7vaPx2U
Hitler, Mussolini buluşması (1944): https://www.youtube.com/watch?v=nrGZ_P2BZcM
Hitler, Mussolini buluşması (1944): https://www.youtube.com/watch?v=nrGZ_P2BZcM
Hitler'in konuşması, foto, 1937 : http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/album-il-viaggio-del-duce-in-germania-adolf-hitler-gives-a-news-photo/137400575
Bayrak taşıyıcıları, foto, 1937: http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/album-il-viaggio-del-duce-in-germania-flagbearers-from-all-news-photo/137408983
Almanya Dönüşü, foto, 1937: http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/album-il-viaggio-del-duce-in-germania-the-italains-acclaim-news-photo/137400587
Nazi selamı. Foto. http://www.alamy.com/stock-photo-german-children-and-soldiers-give-the-nazi-salute-during-parade-50761037.html
İtalyan Sosyal Cumhuriyeti. Foto. 1944: http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/benito-mussolini-with-a-department-of-r-s-i-italian-social-news-photo/535823751
Arka plan bilgisi için ayrıca bkz.
Arka plan bilgisi için ayrıca bkz.
Ana Britannica, cilt 11, s: 124-125, 1989, İstanbul
Ana Britannica, cilt 16, s: 319, 1989, İstanbul
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/01/etiyopya-savasn-ayak-sesleri.html
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/01/hitler-ve-nasyonal-sosyalizm.html
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/01/mussolini-ve-fasizm.html
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/01/hitler-ve-nasyonal-sosyalizm.html
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/01/mussolini-ve-fasizm.html
Büyük Diktatör için: https://tr.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk_Diktat%C3%B6r
Özel Bir Gün için: https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96zel_Bir_G%C3%BCn
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
Özel Bir Gün için: https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%96zel_Bir_G%C3%BCn
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
1 yorum:
Donec pharetra, odio non scelerisque fringilla, libero leo luctus sem, in pharetra lectus elit ut enim. Donec sit amet elit sem. Olta Bayrak Cras id augue vestibulum, sodales nisi a, lacinia neque. Praesent non fringilla tellus, nec convallis massa. Vivamus elementum tellus eu libero porta auctor. www.aybayrak.comDonec ullamcorper massa id neque sagittis gravida. Phasellus euismod eget elit vel aliquam. Praesent sit amet odio at libero vulputate lobortis.
Yorum Gönder