Dilara Kahyaoğlu
2013
Veya Temmuz Devrimi
Liberal Anayasalar Dönemi
Eugène Delacroix'nın Temmuz Devrimiyle ilgili tablosu. 1830. Halka Yol Gösteren Özgürlük |
X. Charles’ın başa geçmesi Fransa’da
dengeleri değiştiren bir olay olmuştur. X. Charles
mutlak monarşiden yana olan kralcıların lideriydi. İktidarı döneminde
aristokrasiyi ve kiliseyi güçlendiren bir politika uygulamaya başladı ama bu
durum özellikle liberallerin yoğun tepkisini alıyordu.
X. Charles 1829'da aşırı kralcı Polignac'ı
başbakanlığa getirdi. Bir yıl boyunca parlamentoyu toplamayan Polignac, Cezayir'i işgal
ederek dikkatleri dışarıya çekmeye ve böylece iç gerilimi azaltmaya çalıştı. 1830 Mart ayında toplanan Temsilciler Meclisi'nde
çoğunluk olan ılımlılar, Polignac'ın Yüksek Meclis'in onayı olmadan göreve
atandığını ve başbakanlığının geçersiz olduğunu ileri sürdü. Bunun üzerine kral
X. Charles meclisin protestosuna karşılık 25 Temmuz'da
meclisi feshetti. Polignac aynı gün üç kararname yürürlüğe soktu. Bu
kararnamelere göre seçimler geçersiz sayılacak ve yeni bir meclis
oluşturulacaktı; seçim sistemi yeniden düzenlenecek ve 30 milyon nüfusa sahip
olan Fransa'da seçmen sayısı 100 binden 25 bine indirilecek, basına çok katı
sınırlamalar getirilecekti. Polignac Darbesi olarak adlandırılan bu kararlar
halk arasında büyük bir tepki doğurdu.
Fransa kralı X. Charles'ın taç giyme töreni. - http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/g/gerard/ |
Polignac'ın kararlarına karşı 27 Temmuz'da
Paris'te barikatlar kuruldu. 28 Temmuz'da
belediye meclisi, öğrencilerin ve işçilerin eline geçti. 30 Temmuz'da
ılımlıların oluşturduğu Yürütme Konseyi X. Charles'ın tahttan indirildiğini ve
Orléans hanedanından Louis-Philippe'in tahta
geçtiğini açıkladı. X. Charles İngiltere'ye kaçtı.
Şanlı Üç Gün olarak adlandırılan bu olaylar sonucu Bourbon hanedanı ve
Restorasyon dönemi (Napolyon’dan sonraki dönem) son bulmuş ve Temmuz
Monarşisi başlamış oldu.
Devrimin başını çeken, ama Kutsal İttifak'ın (Viyana
Kongresi’ni yaratanlar) müdahalesinden
de korkan burjuvazi, bir cumhuriyet kurmak ve genel oy hakkını tanımak
istemedi.
Devrimin
bütün Avrupa'da önemli sonuçları oldu. Bourbonların tahttan inmesinden sonra
bütün Avrupa'da liberaller güç kazandı. Bunun sonunda İspanya'da ve Portekiz'de liberal anayasal yürürlüğe kondu. Belçika, Hollanda’dan
bağımsızlığını kazandı. Polonya'da, Rusya ve Avusturya
tarafından bastırılan milliyetçi ayaklanmalar patladı. İtalya'da yine Avusturya'nın şiddetle
bastırdığı liberal ayaklanmalar patladı. Almanya'da
liberal ve devrimci hareketler gelişti, ancak Metternich'in
baskısıyla Prusya
tarafından bastırıldılar ve İngiltere'de de Chartist[1] hareket
gelişti. bkz aşağıdaki iki görsel.
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
[1] Tarihin ilk ulusal işçi hareketidir. İngiliz
parlamentosundaki etkinliğini giderek arttıran büyük burjuvaziye karşı, orta ve
alt sınıfların siyasi yetki mücadelesi olarak nitelendirilebilir. Chartist
hareketin temel istekleri arasında; genel oy, gizli oy-açık sayım ilkesi ve
milletvekili seçilebilmek için şart olan belirli bir miktar mal varlığına sahip
olma ilkesinin kaldırılması, milletvekillerine maaş verilmesi vb. yer
almaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder