Görsel Malzemelerin Ana Metinle İlişkilendirilmesi

Dilara Kahyaoğlu
2007

I. Adım (bireysel)

Öğrencilerden, 130 ile 143’üncü sayfalar arasında yer alan (kaynak kitap) resimlere numara ve isim vermeleri istenir, resimlerin bazısında isim yoksa ona sınıfça ortak bir isim vermek gerekir ki herkes aynı şeyi anlasın.

II. Adım (bireysel)

Örnekteki  gibi soruların bulunduğu bir çizelge öğrencilere verilerek şunları yanıtlamaları istenir:

1- Bu görseli ana metindeki hangi “bilgi” ile ilişkilendiriyorsunuz?

*Alıntı yaparak veya sayfa numarası, bölüm adı kullanarak acık seçik bir şekilde gösteriniz. İlgili olduğunu düşündüğünüz birden çok yer varsa en önemli gördüğünüzü seçerek onu yazınız.

*Somut bir ilgi kuramıyorsanız, o resmi hangi bölüme, hangi paragrafa yerleştirirdiniz? Onu da yapamıyorsanız boş bırakınız.

2- Bu görselin, bu bölüme konmuş olmasının nedeni sizce nedir?

*Resim altı yazılarını okuyarak, ana metinde yer alan bölümlerin bağlamına dikkat ederek yorumunuzu yapınız.

Bu çalışma aslında bir önceki dönemlendirme çalışmasının devamı niteliğindedir. Öğrencilerin önce tek başına çalışmaları sonra sınıfla paylaşmaları yararlı olabilir. Böylece bilgiler kişiselleşecek, her bir birey için anlamlı hale gelecek veya soruya dönüşecektir.

Örnek      Görsel Malzemelerin Ana Metinle İlişkilendirilmesi

görseller	ana metin ile ilişkilendirdiğim yer (bilgi, cümle vb.)	görselin, bu bölüme konmuş olmasının nedeni şu olabilir…
1.M.Kemal TBMM’nden çıkarken	(sayfa 137) “Yeni meclis Türkiye Büyük Millet Meclisi adıyla Ankara’da açıldı.”	Yeni Türk devleti cumhuriyet ile yönetilen bir devletti. TBMM bu dönemin en önemli simgelerinden biriydi.
2. Enver Paşa	(s:131) “…Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın girişimleriyle…”	İTC’nin önde gelenlerinden biriydi. Savaşı ve devleti yönetti. Osm. İmp’nu  savaşa sokan sorumlulardandı.
3. Talat Paşa	(s:134) “…Talat Paşa’nın girişimiyle, Ermenilerin uzak eyaletlere gönderilmesi …”	İTC’nin önde gelenlerinden biriydi. Osmanlı Devleti’ni son yıllarında O yönetti. Aynı zamanda devletin savaşa girmesinden de sorumluydu.
4. Rauf Orbay	(s:136) “Kazım karabekir, Rauf Orbay ve A. F. Cebesoy’u 19 Mayıs 1919’da M.Kemal’in Anadolu’ya geçişi izledi.”	Mondros Ant’nı imzalayan kişi, aynı zamanda M.Kemal ile birlikte milli mücadeleyi başlatan kişilerdendi. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde de etkili siyaset yapmıştı.
5. H.Avni Lifij	----------	Osmanlı’nın son döneminde ve Cumhuriyet’in hemen ilk yıllarında yaşamış ünlü bir Türk ressamıydı.
6. Halide Edip Adıvar	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Milli Mücadele’nin Filizlenmesi “ bölümüne koyardım.	İşgallere karşı düzenlenen mitinglerde aktif rol aldı, daha sonra Anadolu’ya geçerek milli mücadeleye katılmıştı.
7. M.Akif Ersoy	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Anadolu’da Ulusal Egemenlik” bölümüne yerleştirirdim. İstiklal Marşı’nın kabulü nedeniyle	İstiklal Marşı’nın sözlerini yazan şair. Döneminin en ünlü şairlerindendi.
8. Ankara Palas	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Türkiye Nasıl Kalkınacak” bölümüne yerleştirirdim.	Ankara’nın ilk modern binalarındandı. Bir çok toplantı ve balo orada yapılıyordu.
9. İsmet İnönü	(s:143) M.Kemal Atatürk’ün 1938’de ölmesi üzerine … İsmet İnönü cumhurbaşkanı seçildi.”	Milli Mücadele’nin en önemli liderlerindendi. Daha sonraki dönem uzun yıllar devleti o yönetti. Kendisine İkinci Adam deniyordu.
10. İş Bankası	(s: 142) “…İş Bankası genel müdürü Celal Bayar…”	Ulusal sanayileşme hedefine uygun olarak kurulan en önemli şirketlerdendi.
11. Ulusal bayram töreni	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Tek Parti Yönetimi” bölümüne yerleştirirdim.	Yeni bir ulusal kimliğin inşasında kullanılan en etkin yollardan biriydi.
12. M.Kemal Atatürk	(s:138) …Mustafa Kemal Paşa cumhurbaşkanı seçildi.”	Milli Mücadele’nin ve Yeni Türkiye Cumhuriyeti devletinin lideri…
13. Y.Kadri Karaosmanoğlu	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Tek Parti Yönetimi” bölümüne yerleştirirdim.	Kadro dergisi kurucularındandı. İlerleme için üçüncü bir yol olduğunu savundular.
14. Cumhuriyet balosu	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Tek Parti Yönetimi” bölümüne yerleştirirdim.	T.C. devletinin modernleşme simgelerindendi
15. N.Hikmet mahkemede	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Tek Parti Yönetimi” bölümüne yerleştirirdim.	Yeni şiirin öncülerindendi. Fikirleri yüzünden uzun süre hapis yattı.
16. Dil-Tarih	Doğrudan ilgi kuramadım ama “Tek Parti Yönetimi” bölümüne yerleştirirdim.	Üniversite reformunun ve cumhuriyet ideolojisinin Ankara’daki simgelerindendi.

Kaynak: 20.Yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi için Öğretmen Kitabı, "Türkiye: İmparatorluktan Ulus-Devlete" içinde, Tarih Vakfı Yayınları, Ekim 2007, s. 139-140

NOT: Bu çalışmayı; 20 yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi kaynak kitabına ek olarak yazılan Öğretmen Kılavuz Kitabı için hazırlamıştım. Bu kılavuzdaki yazılarımı, kullanmayı kolaylaştırmak amacıyla uygun parçalara bölerek ve biraz da bağımsızlaştırarak bloguma aldım.

*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.