Dilara Kahyaoğlu
2014
2014
Amaç: Üzengi üzerinden iki farklı
tarihçinin feodalizme ilişkin görüşlerini inceler, karşılaştırır, tartışır.
Kilit Beceriler: Eleştirel Düşünme, Analiz,
Çıkarımda bulunma, Araştırma
Kaynak 1:
Üzengi
Üzerine (Davies)
Büyük at
zırhları ve zırhlı şövalyeleri taşıyacak büyüklükte atlar gerektiren ağır
süvarilik Batı’ya İran ve Bizans'tan gelmiştir. Charles Martel yalnız bu tür
süvari kullanımım başlatmakla değil, onları beslemek için geniş Kilise
topraklarına el koymakla da tanınır. Bu nedenle ona "Avrupa feodalitesinin
kurucusu" denilmiştir. Üzengi aynı dönemlerde icat edilmiştir. Atın
sırtında daha sıkı durulmasına ve at ile sürücüsünün hızından yararlanarak
mızrağın daha etkili kullanılmasına yardım ederek, üzengi; hafif, hareketli
süvari baskınlarını ağır saldırı yöntemi haline getirmiştir. Dolayısıyla ana
sorun yeterli büyüklükte bir şövalye sınıfını hem hizmetin ve eğitimin
gerektirdiği psikolojik talepleri hem de atlarının, donanımlarının ve
maiyetlerinin oldukça fazla olan masraflarını sürekli olarak karşılayacak
toplumsal yapılanmayı sağlamaktır.
Şövalye sınıfının beslenmesini, toprak
mülkiyetiyle süvari geleneğinin el ele gittiği bir yapılanma sağlamak, feodal
toplumun merkezi mantığını oluşturur.
Kaynak 2:
Üzengi
Üzerine (Ponting)
…Avrupa, ata
binmek üzere üzengiyi benimseyen Avrasya'daki son yerdi. Üzengi muhtemelen
göçebe gruplar tarafından Orta Asya'da bir yerlerde geliştirilmişti ve MS 3. yüzyılda
Hindistan'da biliniyordu. Çin'e ipek
Yolundan ulaşmıştı ve 477'ye gelindiğinde burada tüm ayağı içine alacak şekilde
geliştirilmişti. Batıya doğru gitmesi 200 yıl almıştı ve 694'e gelindiğinde
İran’da biliniyordu. Avrupa'da ilk kez 730'larda Frank orduları tarafından
kullanıldı.
Üzenginin faydası binicinin attan düşmesini daha da zor hale
getirmesiydi, fakat sonuçta bunun Avrupa "feodalizm"ine neden olduğu
düşüncesi, bön bir teknolojik determinizmdir. Avrasya'nın geri kalan kısmında
böyle bir şeye neden olmamıştı. "Feodalizm" 9. yüzyıl ve sonrasında
Avrupa'daki özel sosyal ve ekonomik şartların sonucuydu.
Ponting, Clive. Yeni Bir Bakış Açısıyla
Dünya Tarihi. 2011/2. s: 344
Kaynak 3:
Paolo Uccello’nun San Romano Savaşı Tablosu
 |
| Paolo
Uccello’nun (1397-1475), San Romano Savaşı (1432) isimli üç panosu, geç
Ortaçağ'a aittir. Uccello, Erken Rönesans
ile Geç Gotik arasında köprü oluşturan ve yeni perspektif şemalarını kullanan
ressamlardan biridir. Panolarda zırhlar içindeki şövalyeler süslü atların üzerinde savaşırken görülmektedir. Atların üzerindeki üzengilere
dikkat ediniz… Burada panolardan sadece iki tanesi vardır. |
Kaynak 4:
Eyeri ve Üzengisi ile At Heykelciği
 |
Japonya, 6. Yüzyıl. http://en.wikipedia.org/wiki/Stirrup
|
KARŞILAŞTIRMALI METİN
İNCELEMESİ
1.
İki
metni de inceleyerek yazarların farklı görüşlerini saptayınız.
2.
Davies’in “Üzengi aynı
dönemlerde icat edilmiştir.”
İfadesi doğru mudur? Kaynak 4, bu konuda ne söylüyor? İnternette kısa bir
araştırma yaparak başka kanıtlar bularak düşüncelerinizi yazınız.
3.
Yazar,
Ponting; “…düşüncesi, bön bir teknolojik
determinizmdir.” derken ne demek istiyor?
4.
Bu
arada Davies’e de haksızlık etmeyelim. Buradaki alıntı yazarın metninden sadece
ufak bir parçadır. Tamamını diğer etkinlik içinden bularak okuyunuz (bkz. İkiFeodalizm). Ve görüşlerinizi yeniden gözden geçiriniz.
****
Feodalizm serisi içinde yer alan diğer çalışmalara bkz.
Kavimler Göçü
Feodal Sistemin Temel Özellikleri
İki Feodalizm
Ortaçağ'da Köylü Ayaklanmaları
Cezalar, Dışlamalar, Cadılar
Menocchio’nun Yargılanması
Ortaçağ'da Avrupa Teknolojisinin Kaynakları
***
Feodalizm serisi çalışmalarında yararlanılan kaynaklar için bkz.
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/04/ortacagda-avrupa-teknolojisinin.html
Feodalizm serisi çalışmalarında yararlanılan kaynaklar için bkz.
http://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2016/04/ortacagda-avrupa-teknolojisinin.html
Bu çalışma "Uygarlıklar Tarihi 2 Öğrenci ve Öğretmenler İçin Çalışma Kitabı" için hazırlanmış ve orada yayımlanmıştır.
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder