Çin etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Çin etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

19 Aralık 2019

Tarım Havzası Mumyaları - Tarim Basin Mummies

Dilara Kahyaoğlu

[Türkiye'de kaynak bulunmayan bir konuda yazdım. Birinci elden kaynaklardan yararlandım. Görselleri kaynaklardan taradım, nereden aldığımı tek tek belirttim. Bu ülkede (ve dünyada) komplo teorilerine maruz bırakılan bu konuda okumak istiyorsanız metne bir göz atınız.]


***
Kurumuş derisi ve çökük göz boşlukları dışında uyuyan bir adama benzeyen kişiye bakınca garip bir duyguya kapıldım ve böylece çağımızın çok eski yüzyıllarında bu kasvetli Lop bölgesine yerleşmiş ve herhalde buradan hoşlanmış olan yerli halkın bir temsilcisiyle karşı karşıya olduğumu  hissettim. 
Aurel Stein, 1928
Zaghunluk'ta bulunan bu kişinin mumyalaşma yaşı MÖ 1000 ile 600 arasında tarihleniyor.
Yüzüne aşı boyasıyla dövme yapılmış olan bu kişinin ağzı açılmasın diye bağlanmış.
Tarım Mumyalarını ilk keşfeden kişiler İsveçli Sven Hedin, Alman Albert Von La Coq ve İngiliz Aurel Stein'dir. 20. yüzyılın başında bu kişiler İpek Yolu üzerinde bulunan vaha kentlerini araştırmak için buralara gelmişlerdi. Bu sefer sırasında mumyaları bulmuş, fotoğraflarını çekip, tanımlamışlardı.
Çinli arkeologların son yıllarda yaptığı araştırmalar sırasında ortaya çıkan mumyalar ise bu konuyu hem ilgi hem de tartışma odağı haline getirmiştir. Çinlilerin bulduğu mumyaların bir kısmı çok daha eski bir döneme aittir, çok az bozulmuştur ve fiziksel yapıları Çinlilerden ve/veya o bölgede şu anda ikamet edenlerden farklıdır. Batılı araştırmacılar bunların Hint-Avrupa kökenli olduğunu söylerken Çinliler bu konunun sadece bu yönüyle dile getirilmesini eleştiriyor.
a1. Aşağıdaki mumyalaşmış kadın bu şekilde bulunmuş, Zaghunluk Mezarlığı
[Görselin Kaynağı: Wang Binghua]

a2. Tarım'da bulunan mumyalardan birinin sarı saçları var. Günümüzden bir sanatçı bu kişinin
yaşarken nasıl göründüğünü hayal etmiş (sağ)
Yalnız dikkat! Kadının yüzünde dövme var ve yeniden çizimde bu ihmal edilmiş.
Esas onlarla birlikte bu yüzün nasıl göründüğünü hayal etmek lazım. Bu haliyle modern bir
kadın izlenimi veriyor ve bu da yanlış bir algı oluşmasına neden oluyor. 
Tarihi canlandırdığını iddia eden görseller daima eleştirel
bir gözle incelenmeli.


06 Nisan 2018

Eski İç Asya Toplulukları Hakkındaki Bilgileri Nerelerden Öğreniyoruz?

Dilara Kahyaoğlu
1998
Önemli kaynaklardan biri
Macarcadan çeviren Sadrettin Karatay
Orta Asya Neresidir?

İç Asya adı da verilen Orta Asya, en geniş şekliyle doğudan batıya Baykal Gölü ile Ural Dağları; Güneyde Altay Dağları, Balkaş Gölü-Aral Gölü arasında kalan bölgedir. Bölge tarıma elverişli olmayan steplerle (bozkır) kaplıdır.

Orta Asya’nın bizim tarafımızdan bilinen tarihi, MÖ 1000’li yıllara kadar gitmektedir. Günümüzden üç bin yıl öncesinde, herhangi bir yerleşik uygarlığın bulunmadığı bu bölgede, çok çeşitli kavimlerin birbirleriyle sık sık yağma savaşlarına girişen göçebe çoban toplulukları olarak yaşadıkları bilinmektedir. Bu topluluklara kavim adı verilmektedir.

Eski Orta Asya Toplulukları Hakkındaki Bilgileri Nerelerden Öğreniyoruz?
Moğollar, Slavlar, Samoyedler, Tunguzlar, Kırgızlar burada yaşadığı bilinen göçebe kavimlerden bazılarıdır. Bölgede yaşayan kavimler hakkındaki en eski bilgilerimizi, yerleşik ve gelişmiş (yazıya sahip) bir uygarlığa sahip olan sınır komşusu Çin kaynaklarına borçluyuz. Kavimler batıya doğru hareket ettikçe, başta İran, Roma ve Bizans  olmak üzere diğer yerleşik ve gelişmiş  Ön Asya/Anadolu ve sonra Avrupa  uygarlıklarıyla karşı karşıya gelecekler ve onların kayıtlarında da yer alacaklardır dolayısıyla daha geç dönem hakkındaki bilgilerimizi de bu kaynaklara borçluyuz.

28 Mart 2018

Çalışma: İlk Uygarlıklara Şematik Bir Bakış

Dilara Kahyaoğlu
2002

Milattan önceki (MÖ) tarihlerde ortaya çıkmış olan uygarlıklara şematik bir bakış

04 Nisan 2016

Çin'in İki Bilgesi


Dilara Kahyaoğlu
2014

Amaç: Çin’in iki bilgesini tanır, düşünceleriyle tanışır, karşılaştırır, günümüzle karşılaştırır, eleştirir.
Kilit Beceriler: Araştırma, Tartışma, Çıkarımda Bulunma, Karşılaştırma, Eleştirel Düşünme Becerisini kullanma



Konfüçyüs'ün heykeli
https://www.flickr.com/photos/drs2biz/72692733
Kaynak 1: Konfüçyüsçülük

Konfüçyüsçülüğün epey tutucu olan fakat yumuşak sözcüklerle dile getirilen dindarlığı, Çin toplumuna zamanımıza kadar silinmeden gelen bir damga vurmuştur. Konfüçyüsçülüğün böyle bir ürün vereceği Konfüçyüs'ün yaşadığı tarihlerde (MÖ 551-479) açıkça ortaya çıkmış değildi. Gerçekte hiçbir zaman toplumu yönetmeye çağrılmadığı için Konfüçyüs,  kendisini başarıya ulaşmamış saydı. Çünkü eğitim görmüş bir insanın erdemini, ancak iktidar sahibi olup, sorumluluk üstlenmesiyle tam olarak ortaya koyabileceğine inanıyordu. Konfüçyüs ancak öldükten sonra öğrencileri aracılığıyla Çin'i yönetmiştir.

03 Nisan 2016

Çin'den Öğrendiklerimiz


Dilara Kahyağlu
2014


Amaç: Modern Uygarlığı yaratan temel araçlardan barut, kâğıt ve matbaanın nerde,  ne zaman ortaya çıktığını bilir ve bunların Avrupa üzerindeki etkilerini fark eder.
Kilit beceriler: Eleştirel Düşünme, Analiz, Çıkarımda bulunma


Kâğıdın İcadı
Kâğıdın icadından önce toplumlar yazı yazmak için hepsi önemli dezavantajlara sahip az sayıda malzeme tarafından sınırlandırılmışlardı. Taş üstüne oymak (taşıması neredeyse imkânsız), ağaç kabuğu (çok kırılgan), kil tabletler (ağır), papirüs (kırılgan) ve parşömen ya da vellum. Vellum daha dayanıklı ve kâğıttan daha iyi bir yüzeye sahip olmakla beraber, tek bir kitap yazmak için 200'den çok hayvanın derisi gerekebiliyordu ve Avrupa'daki manastırlar uygun hayvan derileri kalmadığı için çoğu kez kitap yapmayı durdurmak zorunda kalmışlardı.

Kâğıt Çin'de MS 105 dolaylarında Han sarayının bir görevlisinin denetimi altında geliştirildi. En eski tipi, ham elyafın (özellikle dut ağacının kabuğu, defne ve ot) ve paçavraların bir karışımından oluşuyordu. Elyaf 100 gün suda bekletiliyor, varsa dış kabuklar ayıklanıyor, kâğıt hamuru kireçle karıştırılıyor, 8 gün kaynatılıyor ve tekrar tekrar yıkanıyordu. Daha sonra süzülüyor, yumuşak bir hamur elde edene kadar dövülüyor, ağartılıyor, yıkanıyor ve kolalanıyordu. Kâğıt yapmak için bir çerçeve, bu karışımın olduğu tekneye daldırılıyor, suyu akıtılıyor ve ısıtılmış bir duvarın üzerinde kurutuluyordu. Teknikler zamanla geliştirildi. Çin’de kâğıt kullanımı 100 yıl içinde yaygın bir hale gelmişti. İpeğin aksine kâğıdın üretim yöntemleri gizli tutulmaya çalışılmadı. Ve kâğıt hızla Orta Asya’ya yayıldı. 7. Yüzyıla gelindiğinde Kore ve Japonya’ya, bir süre sonra da Hindistan’a ulaştı.

Eski Çin’de Köylü İsyanları

Dilara Kahyaoğlu
2014

Amaç: Eski Çin’in sosyal, ekonomik ve siyasal yapısından kaynaklanan sorunları fark eder, tartışır.
Kilit Beceriler: Tartışma, Çıkarımda Bulunma, Kanıt Kullanma


Kaynak 1: “Kırmızı Kaşlılar”ın Ayaklanması
Wang Mang
Hanların sarayının aşırı [Han hanedanı] lüksünün ve izlenen dış politikanın ağır yükünün neden olduğu vergi artışları köylü sınıfının yıkımına yol açtı. Sıklaşan ayaklanmalar ağır bir bunalımın ilk belirtileri oldu.  İmparatorluk ailesinin bir akrabası olan Wang-Mang, imparatoru devirdikten sonra; toprakların devletleştirildiğine ilişkin bir buyruk yayınladı (MÖ 10). Wang-Mang; toprak sahibi olamamış herkese toprak dağıtılmasını tavsiye ediyordu. Tasarıları iktidardaki sınıfın şiddetli direnişiyle karşılaştı, bunun üzerine bunlardan vazgeçmek zorunda kaldı.  
MS 17 ve 18 yıllarında bir köylü ayaklanması başladı. Asiler, birer adları ve şefleri olan müfrezeler halinde örgütlenmişlerdi. Bunların en güçlüleri Şang-tung eyaletindeki Kırmızı Kaşlılar müfrezeleriydi. Kaşlarını boyadıkları için kendilerine bu ad verilmişti. Wang-Mang bu ayaklanmayı silahla bastıramadı.
Asiler 23 yılında imparatorluğun başkenti Çang-ngan’ı ele geçirdiler ve Wang-Mang’ı öldürdüler. Han imparatorluk ailesinin iktidardan uzaklaştırılmış olan üyeleri ayaklanmadan yararlandılar. Aralarından biri imparator ilan edildi. Daha sonra ayaklanmayı kanla boğdular.
(Diakov, V. ve S. Kovalev. İlkçağ Tarihi Cilt 1. S: 229-30’dan derlenmiştir)


Eski Çin Üzerine Düşünelim, Tartışalım

Dilara Kahyaoğlu
2014

a. DÜNYA MİRASININ BİR PARÇASI: Shi Huangdi’nin Anıtmezarı
Amaç: Büyük piramit üzerine araştırma yaparken; höyük, tümülüs ve piramit kavramlarını hatırlar, doğru kullanır. Farklı bölgelerdeki benzer yapıları karşılaştırır, sonuç çıkarır. Kanıt temelli düşünme ve araştırma yaparak eleştirel düşünme becerisini geliştirir.
Kilit Beceriler: Araştırma, Eleştirel Düşünme, Karşılaştırma

b. DÜNYANIN EN UZUN DUVARI: ÇİN SEDDİ
Amaç: Çin Seddi inşa edilme nedenlerini araştırır, farklı fikirlerle tanışır, kanıt kullanarak yazı yazar,  tartışır.
Kilit Beceriler: Araştırma, Tartışma, Çıkarımda Bulunma, Kanıt Kullanma


KAYNAK 1 : Pişmiş toprak askerler… Shi Huangdi’nin anıt mezarının içi…

Çin Uygarlığını Mezopotamya Uygarlığı ile Karşılaştırma


Dilara Kahyaoğlu
2014

Amaç: Çin uygarlığının belli başlı özellikleri bilgisini, içeriği dikkate alarak, Mezopotamya uygarlıkları bilgisiyle karşılaştırır. Öğrenir, hatırlar, karşılaştırır, analiz eder, yeniden öğrenir.
Kilit Beceriler: Karşılaştırma, Analiz, Araştırma

....

Aşağıda Eski Çin ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Mezopotamya Uygarlıklarını düşünerek ve araştırarak, bağlama uygun düşen bilgileri boş sütuna yazınız. Karşılığını bulamadıklarınızı boş bırakabilirsiniz ama neden boş bıraktığınızın kısa bir açıklamasını yazmanız iyi olur.
                                              

ÇİN UYGARLIĞI İLE İLGİLİ BİLGİLER
MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI İLE İLGİLİ BİLGİLER
Çin tarihinin fiziksel sahnesi uçsuz bucaksızdır.




Örnek cevap: Mezopotamya uçsuz bucaksız değildir. Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki bölge Çin ile kıyaslanamaz.
Bu bölgede birden çok iklim tipi vardır.




Çin Coğrafyasını Tanıyalım - Harita Çalışması

Dilara Kahyaoğlu
2014
                           
Amaç: Çin uygarlığının oluşumunda etkili olan coğrafi koşulların tanınması amacıyla karşılaştırmalı harita çalışması yapar.
Kilit Beceriler: Harita Okuma, Karşılaştırma
...


Aşağıda harflerle belirtilen yerlerin nereleri olduğunu araştırarak yazınız. Bunun için, fiziki ve siyasi Çin haritalarından yararlanmanız gerekecektir.


27 Kasım 2015

Açıklamalı Kronoloji: Orta Asya’dan Anadolu'ya Türk Tarihi


 Dilara Kahyaoğlu 2004


Kemer bağı: "paired felines attacking ibexes", m.ö. 3'ncü-2'nci yüzyıllardan kalma Hiung-Nu sanatı,
Moğolistan ya da Güney Sibirya.
Altın; 2 5/8 x 3 1/8 in. (6.7 x 7.9 santim), J. Pierpont Morgan, "Metropolitan Museum of Art" müzesine,
1917 yılında bağışlamış. (17.190.1672)
https://tr.wikipedia.org/wiki/Hiung-nu

a) İslamiyet’ten önce Türkler

MÖ 318           Hun adı ilk kez Çin kaynaklarında bu tarihte karşımıza  çıkar.  Bu tarihte Çinlilerle bir antlaşma imzalanmıştır. Belgede bu antlaşmadan bahsetmektedir. Yalnız orada bizlerin Hun dediği siyasi birliğe  Çinliler “Hiung- Nu” demektedirler. Orta Asya tarihinde en büyük mücadele kuzeyde yaşayan atlı-savaşçı göçebe birlikleri ile yerleşik bir devlet olan Çin arasında olmuştur.

Çin Resimlerinin İlham Kaynağı

Dilara Kahyaoğlu 
2014

Yangtze Nehri’nde gün batımı

Sarı Dağ




Çin uygarlığının doğduğu topraklardan biri olan Yangtze nehri dünyanın üçüncü büyük nehridir.  Nehir, olağanüstü vahşi bir güzellik sunan üç boğaza ve kireçtaşı muazzam uçurumlara ev sahipliği yapar. Sarı Dağ, nehrin son dönemecini yaptığı yerde, en güneye doğru uzanır.  Bütün tepeler granit kayalardan oluşmuştur. Çinli şair ve ressamlar Sarı Dağ’da dört sonsuz güzellik olduğunu söylemişlerdir: 

72 tepeden oluşan Sarı Dağ Çin’in beş kutsal dağı arasında sayılmaz.   Ortaçağ gezgini Xu Xiake bu dağa şöyle bir övgü düzmüştür:  “Beş kutsal dağdan dönerken insan alışılmış dağlara bakmak istemez,  insan Sarı Dağ’dan dönerken beş Kutsal Dağ’a bakmak istemez.”