05 Eylül 2017

20.Yüzyıl Başında Osmanlı İmparatorluğunun Durumunun Karşılaştırılmalı Bir Şekilde İncelenmesi

Dilara Kahyaoğlu
2007

I. Adım
Kavram çalışması
Burada çözümlenmesi gereken temel soru şudur?
*Osmanlı İmparatorluğu neden çözüldü?

Çalışma için seçilecek zıt ve kilit kavramlar şunlar olabilir.

          Modernleşme                 X    Geleneksel yapı
          Ulus-devlet, ulusçuluk   X    Çok uluslu İmparatorluk
          Sanayileşme                  X    Tarım

Yukarıda geçen kavramların tanımlarının ana metinden ve başvuru kaynaklarından yararlanarak yapılması istenir (bunlar daha önceden üzerinde çalışılan kavramlar, bu çalışma; ihtiyaç varsa yapılır).




II. Adım (Grup çalışması)
Modern dünya ile geleneksel dünyanın karşılaştırmalı analizi
Aşağıdaki tabloda yer alan sorular yanıtlanır. Konu başlıkları önceden verilirse öğrenciler üzerinde düşünme ve araştırma fırsatı bulurlar. Önce tablonun ilk iki sütununu daha sonra da bu iki sütunda ürettiklerine bakarak; “Osmanlı’da neler oldu, ne değişti, ne değişmedi?” sorusunu yanıtlarlar (aşağıdaki örnek).

OSMANLI

Geleneksel Dünyayı neler temsil eder?
Örnekler, simgeler vb.

BATI

“Modern” Dünyayı neler temsil eder? Örnekler, simgeler vb.


İKİSİ BİR ARADA

Osmanlı’da iki dünyayı da neler temsil eder?
Yeniler, kalanlar, değişenler, direnenler:
BİR ARADA
Örnekler, simgeler,  uygulamalar vb.


Dikkat: Aşağıdaki çizelge sadece bir örnektir. Çizelgenin -belki birkaç örnekle birlikte- boş verilmesi gerekir. Bunlar benim ilk anda aklıma gelenler,  kendimce gerekçelerim de  var elbette. Ama öğrencilerin hazırladıklarının kendilerine özgü olması, kendi birikimlerini, yaklaşımlarını yansıtması beklenir.
Diğer önemli nokta da, geleneksel olanla modern olanı temsil eden şeyleri simetrik olmayan bir biçimde yazdım (üçüncü sütun)Neydi, ne oldu, ne neye dönüştü” çalışması ayrı bir etkinliktir.  İstenirse  öyle bir çalışma da planlanabilir.
Sonuçlar üzerinden tartışma yapılır.
Bu çalışmadan sonra Osmanlı İmparatorluğu neden çözüldü? Konusunda bir yazılı anlatım çalışması yapılabilir, isteyenlerin yazıları okunur, paylaşım ve tartışma yapılır.

Kaynak: 20.Yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi için Öğretmen Kitabı,"Osmanlı İmparatorluğunun Son Yüzyılı" içinde, Tarih Vakfı Yayınları, 
Ekim 2007, s. 69-71

NOT: Bu çalışmayı; 20 yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi kaynak kitabına ek olarak yazılan Öğretmen Kılavuz Kitabı için hazırlamıştım. Bu kılavuzdaki yazılarımı, kullanmayı kolaylaştırmak amacıyla uygun parçalara bölerek ve biraz da bağımsızlaştırarak bloguma aldım.

*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.

Hiç yorum yok: