Dilara Kahyaoğlu
2007
2007
I. Adım
İlgili olgu ve kavramlarla
çalışma
(öğretmen
sunumu) Burada çözümlenmesi gereken temel soru şudur: “Osmanlı İmparatorluğu modernleşmek için hangi yolu kullandı?”
Osmanlı’nın
modernleşmek için hangi yolu izlediği örneklerle gösterilir. Sunum yukarıdaki çizelge
şeklinde olabileceği gibi yazılı anlatım yoluyla da yapılabilir.
Üzerinde çalışılması gereken
kavram ve olgular şunlar olabilir:
1839
Tanzimat Fermanı
1856
Islahat Fermanı
Zorunlu
askerlik sistemi
1858
Arazi Kanunnamesi
İlk ve
orta dereceli okulların açılması (devlet eliyle merkezi eğitim sistemi)
Ceza
Kanunnamesi
Kanuni
Esasi (1876)
II. Adım
Yapılandırılmış sınıf
tartışması 1
Yukarıdaki
çalışmanın ardından örnekte olan veya benzeri sorularla tartışma yapılır.
*”Modern”
sözcüğü, hangi dilden Türkçe’ye geçmiştir?
Anlamı nedir?
*Osmanlı’nın
modernleşmeden anladığı nedir? Öncelik verilen alanlar hangileridir? Hangi
alanlara hiç dokunulmamış veya dokunulamamıştır?
*Osmanlı
Devleti’ne “modernleşmek” gerekir kararını aldırtan nedenler, koşullar
nelerdir? Hangi gerekçelerle bu yola giriyorlar?
*Modernlik
ve Batılılık eş anlamlı sözcükler midir?
*Osmanlı
Devleti, adem-i merkeziyetçi bir yol izleyerek modernleşmeci adımlar atabilir
miydi?
*Dünyada
adem-i merkeziyetçi bir yol izleyerek modernleşen devletler var mıdır?
Dikkat: Bütün soruların yanıtlarının
hemen o anda, sınıfta verilmesi gibi bir yaklaşım uygun değildir, mümkün de
değildir. Burada öğrenciler -belki de-
ileride araştıracakları yeni sorular
elde etmekte, bir olguya farklı yaklaşımlar olabileceğini, üzerinde düşünmek,
araştırmak gerektiğini hissetmektedirler.
Yapılandırılmış sınıf tartışması
2
Aşağıdaki
konular da araştırılıp, sınıf tartışmaları yapılabilir.
*”Yeni
Osmanlıcılık” hareketi ile “Jön Türk” hareketi arasındaki benzer ve farklı
yönler nelerdir? Esas olan nedir, benzerlik mi farklılık mı? Neden?
*II.Abdülhamid
dönemi “mutlak monarşi altında
modernleşme” olarak tanımlanmıştır? Neden? Bu görüşü doğrulayacak veya
yanlışlayacak kanıtlar neler olabilir?
*Birinci
Meşrutiyetin ilanına yol açan olay ile II.Meşrutiyetin ilanına yol açan olay(lar) arasında ne gibi benzerlik
ve farklılıklar vardır? Benzerlik mi esastır, farklılık mı? Neden?
*Yerli
sanayinin gelişmesini ortadan kaldıran etmenler ne tür politik kararların
sonucu oluşmuştur? Bu kararları alanlar kimlerdir? Bu tür kararların alınmasına
neden olan koşullar nelerdir?
*İTC’nin ortaya çıktığı dönemdeki politik çizgisi ile
iktidara tek başına egemen olduğu dönemdeki politik çizgisi arasında bir fark
var mıdır? Eğer öyleyse, nasıl, neden?
Kaynak: 20.Yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi için Öğretmen Kitabı,"Osmanlı İmparatorluğunun Son Yüzyılı" içinde, Tarih Vakfı Yayınları,
Ekim 2007, s. 72-73
NOT: Bu çalışmayı; 20 yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi kaynak kitabına ek olarak yazılan Öğretmen Kılavuz Kitabı için hazırlamıştım. Bu kılavuzdaki yazılarımı, kullanmayı kolaylaştırmak amacıyla uygun parçalara bölerek ve biraz da bağımsızlaştırarak bloguma aldım.
*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder