25 Şubat 2017

Kavramların Analizi İçin Farklı Yöntemler Kullanılması

Dilara Kahyaoğlu
2007


Çalışmanın Aşamaları

I. adım (bireysel çalışma)
Yapılandırılmış “Zihin Haritası” ile “Geleneksel İmparatorluk”  kavramının analizi

Geleneksel imparatorlukların temel özellikleri neydi ve süreç içinde onlara ne oldu? sorusunun sizlere verilen  yarım “zihin haritası”nı tamamlayarak yanıtlamaya çalışacaksınız.” yönergesi verilir. (örnek 1)

Aşağıdaki ok sayıları sadece örnek olarak verilmiştir. Öğrenci daha az veya daha çok sayıda fikir yazabilir… Çalışmanın numara sırasına göre yapılması işlemi kolaylaştıracaktır.

 
Örnek 1


II. adım (ev çalışması)
Kavramların tanım cümleleri biçiminde yazılması

Burada betimlemek değil, tanımlamak önemlidir. Bu nedenle çeşitli kaynaklardaki açıklamalara, anlatılara bakıp (sözlük değil) birer tanım cümlesi oluşturmaları beklenmektedir.
Bu kavramlar şunlar olabilir: ulus-devlet, ulusçuluk, siyasal yapı, imparatorluk, evrensellik, monarşi, cumhuriyet, yurttaş, tebaa, insan hakları, yurttaş hakları vb.


III. adım (küçük grup çalışması)
Kavramlar için  bulmaca soruları hazırlanması

“Bu ders sürecinde üzerinde çalışılan sözcüklerden istediklerinizi seçerek basit bulmaca hazırlayacaksınız.” yönergesi verilir. (örnek 2)
Dikkat! Bulmacanın kare bulmaca şeklinde yapılması zordur, çok uğraştırır, ayrıca aralara, çok sayıda -farklı harf sayılarına sahip- uygun sözcükler bulmak gerekir. Oysa hedef, konularda geçen isim ve kelimeleri kullanmaktır.

örnek 2


Sorular
1.Ulusçuluk
2.Fransız Devrimi ile ortaya çıkan, ulusun egemenliği, bağımsızlığı ilkesine dayanan devlet anlayışı.
3.Alman felsefesinin önemli temsilcilerinden, diyalektik yöntem ile kendisinden sonra gelen düşünürleri etkiledi
4.Hükümdar, iktidarı tek başına elde tutan kişi, monarşi ile yönetilen rejimlerde olur.
5.Yasama, yürütme yargı erklerinin dinsel ilkelerle düzenlenmediği siyasal örgütlenme biçimi.
6.İnsanın doğuştan sahip olduğuna inanılan; dokunulmaz, devredilemez, vazgeçilemez niteliklere sahip haklar.
7.Düzen; yönetme, düzenleme biçimi; perhiz, diyet.
8.Tüm insanlığı ilgilendiren.
9.Amerikan yapımı ilk lokomotif.
10.Sanayi veya ticari ortaklık; tiyatro topluluğu; aynı görüş ve eylemi paylaşan insan topluluğu.



 Çalışma Grupları hazırladıkları bulmacaları bir başka gruba verir. Belli bir süre verilir. Tartışmaları ve çözmeleri beklenir. Süre sonunda sorular, çözümler ve çözülemeyenler üzerinden sınıf tartışması yürütülür.

Dikkat: Burada soru cümlelerinin yanlış veya eksik hazırlanması gibi sorunlar olabilir. İşte esas tartışılması gerekenler bunlardır. Çünkü bu tip tartışmalar içeriğe dair tartışmalardır aynı zamanda dili kullanma becerisini de geliştirir. Bir sözcüğü en açık ve yalın nasıl tanımlarım?

Yukarıdaki bulmacayı Word’ün tablo formatını kullanarak hazırladım. Bulmaca programı olan bazı WEB sitelerinden de yararlanılabilir, hatta çok daha kolay olur ama elde de hazırlanabilir. Öğrencilerin bulmaca hazırlaması dışında öğretmen kendisi de bu tip bulmacalar hazırlayıp kavram/sözcük öğrenimini destekleyebilir.
Ayrıca, bulmacalara özgü bir dil kullanılması gerektiğini hatırlatmakta, hatta örnek göstermekte yarar olabilir.


......

NOT: Bu çalışmayı; 20. YÜZYIL DÜNYA VE TÜRKİYE TARİHİ  kaynak kitabına ek olarak yazılan Öğretmen Kılavuz Kitabı için hazırlamıştım. Bu kılavuzdaki yazılarımı, kullanmayı kolaylaştırmak amacıyla uygun parçalara bölerek ve biraz da bağımsızlaştırarak bloguma aldım.

*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.

Hiç yorum yok: