Dilara Kahyaoğlu
Lozan
görüşmeleri sırasında Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus değişimi konusunda
(Ahali Mübadelesi) bir sözleşme
yapılmıştı. Buna göre:
Türk
topraklarında yerleşmiş Rum Ortodoks dininden Türk uyruklularla, Yunan
topraklarında bulunan Müslüman dininden Yunan uyruklarının 1 Mayıs 1923’ten
başlayarak zorunlu mübadelesi kararlaştırılmıştı. Ayrıca İstanbul’un yerleşik
Rum ahalisi ve Batı Trakya Müslümanları bu mübadelenin dışında tutulacaktı
(madde 2).
(madde 2).
Aslında
Rumların önemli bir kısmı Yunan
ordusuyla birlikte ülkeyi terk etmiş geriye Anadolu ve Trakya’dan 900 000 kadar
Rum kalmıştı. Mübadele edilecek olan Müslümanların sayısı ise 400 000 kadardı. İlk akla gelen çözümün, giden Rumların yerine Müslümanların
yerleştirilmesi olduğu açıktır. Ama sorun tam da buradaydı çünkü gönderilen Rumların
çoğu şehirlerdendi ve daha çok tüccar veya zanaatkar kesimdi. Gelecek olan
Müslümanlar ise kırsal kesimden gelen, çiftçilikle uğraşan insanlardı. Bu
nedenle hükümet bir iskan cetveli hazırlayarak gelecek olanları Trakya ve Ege bölgesine yerleştirmeye karar verdi. Gelenlerin yanında fazla eşya getirmesine de izin
verilmiyordu. Ayrıca yerleştikleri yerlerde kendilerine ev ve arazi verildiği için yerli
halkın tepkisi ile karşılaştılar. Bu
arada göçmenlere verilmesi gereken Rum ve Ermeni mallarına daha önceden halk ve birtakım memurlar
tarafından el konulduğu için bu konudaki değiş tokuşlarda sorun çıktı. Bu arada 2.madde konusunda da anlaşmazlıklar
ortaya çıktı. Sorun, Aralık, 1926 Atina (Patrikliğin İstanbul’da kalması) ve
1930 yılında Venizelos’un ziyareti sırasında yapılan antlaşmalarla çözümlendi.
ARAŞTIRMA, ÇALIŞMA, TARTIŞMA
Ailelerinize sorun… Nüfus mübadelesi ile
bir ilişkileri olmuş mu? Varsa anlatılanları not alın. Aynı durum bugün
ailenizin başına gelseydi neler hissederdiniz? Yazınız.
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder