Dilara Kahyaoğlu
 |
| Mustafa Kemal, İzmir İktisat Kongresi'nin açılışını yapıyor. 1923 |
17 Şubat
1923 ‘de “İzmir İktisat Kongresi” toplandı. Kongreye Kazım Karabekir başkanlık
etti. Lozan görüşmelerine ara verildiği
sırada yapılan kongredeki kararlar daha çok Batı’nın sorularına cevap verir niteliktedir.
O dönemlerde Batı’nın en fazla merak
ettiği konu; “Türkiye, SSCB ile ne kadar
yakınlaşacak ve ekonomik sistem olarak
neyi benimseyecek?” sorusudur. Nitekim kongre liberal ekonomiyi benimsediğini
ilan etmiş, işçi ve köylülerin isteklerine yer verilmemiş, kongre kararlarında daha çok ticaret burjuvazisinin istekleri yer almıştır. Örneğin devletçilik, grev hakkı,
işçi hakları konuları bu kongrede
gündeme gelmemiştir.
Gerçekte 3000 kişin katılması gereken kongreye 1135 delege
katılmıştı (halbuki her ilçeden, bir tane tüccar, sanatkar, işçi, şirket, banka
ve üç köylü temsilcinin kongreye katılması istenmişti). Katılımın az olmasının nedenlerinden
birinin delegelerden bir kısmının yol
parası bulamamaları, bir diğer nedenin
de istenilen alanların henüz ilçelerde oluşmamış olması gösterilir.
Kongrede, liberal ekonomik yaklaşım kabul edilmiştir.
Alınan kararların bir kısmı şöyledir: Aşarın
kaldırılması, sanayinin teşvik edilmesi, ticaret bankasının kurulması, çalışma
süresinin sekiz saate inmesi, koruyucu gümrük vergileri yoluyla sanayinin
korunması. Ayrıca demiryolu yapımına önem verileceği, yerli malı kullanımı teşvik edileceği belirtilmiş, “Misak-ı
İktisadi” (Ekonomi Andı) ilan edilmiş, ekonomik kararlar uygulanırken ekonomik bağımsızlığın
titizlikle korunması gerektiği üzerinde durulmuştur.
ARAŞTIRMA, ÇALIŞMA, TARTIŞMA
1.
Cumhuriyet’in ilk kurucu kadroları neden sürekli Batı’ya mesaj vermek ihtiyacı
içindeler? Bu mesajların niteliği, özü
nedir? Batı, neden bu kadar meraklı, neyi veya neleri öğrenmek istiyor? (aynı soruyu sormaya devam ediyoruz)
Yazar adı belirtilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder