Bir Belge için Eleştirel Analiz Çalışması

Dilara Kahyaoğlu
2007

Bu örnekte, “Sevgi Huyu” isimli belge (aşağıda), eleştirel analiz için kullanılmaktadır. Analiz, aşağıdaki sorular veya benzer tipte sorular yardımıyla yapılır (örnek). Sorular, başka belgelere uygulanabilir. Aşağıdaki örnek tablo, cevaplarla birlikte verilmiştir. Cevapların benim cevaplarım olduğu unutulmamalı. Başka biri başka türlü yanıtlar verebilirdi. Yine de verilen yanıtların (doğal olarak :) bağlama/bilgiye uygun olması beklenir. 

20. Yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi, s. 63

Kaynakların Biçimsel ve Niteliksel Analizi

Dilara Kahyaoğlu

2007

Kaynak analizi çalışmasını şöyle örgütleyebiliriz:

(Sınıf çalışması) Sayfa 54’ten 65’e kadar olan bölümdeki bütün malzemelere bir numara verilir. Herkesin aynı numarayı vermesi önemli olduğundan, öğretmen yönlendirmelidir (daha önceki çalışma gibi).

(Ev çalışması) Sayfa 54’ten 65’e kadar olan bölümdeki bütün yazıları okumaları ve resimleri incelemeleri istenir…

(Küçük grup çalışması) Öğrencilerin örneklerde yer alan kriterleri kullanarak, kaynakları tek tek analiz etmeleri istenir. Bu çalışma ayrıca  araştırma da gerektirebilir ama sonuç olarak kitaptaki kaynaklardan yararlanmak, onları yorumlamak esastır. Sınıfta bitmeyen çalışmalara evde de devam edilebilir (bkz. aşağıdaki örnek). Örnekte sadece “biçimsel analiz  gösterilmiştir, ama niteliksel analizi de yapmak gerekir. (Niteliksel analiz için bkz. https://tarihegitimi.blogspot.com.tr/2017/09/yaplandrlms-yontemle-kaynak-analizi.html )

Yapılandırılmış Yöntemle Kaynak Analizi

Dilara Kahyaoğlu

2007

Kaynakların Numaralandırılması 

I. Adım

Kaynakların analizi

(Sınıf çalışması) Önce Sayfa 44’den 53’e (kaynak kitap) kadar olan bölümdeki bütün malzemelere bir numara verilir. Herkesin aynı numarayı vermesi önemli olduğundan, öğretmen yönlendirmelidir.

     

(Ev çalışması) Daha sonra öğrencilerin Sayfa 44’den 53’e kadar olan bölümdeki bütün yazıları okumaları ve resimleri incelemeleri istenir…

          

(Küçük grup çalışması) Aşağıda belirtilen kriterler kullanılarak,

kaynakların tek tek analiz edilmesi sağlanır (bkz Analiz Kriterleri). Bu uzun

sürecek bir işlem olduğu gibi, öğretmenin  yardımına da ihtiyaç duyulabilir, 

ayrıca araştırma da gerektirebilir ama sonuç olarak kitaptaki kaynaklardan

yararlanmak, onları yorumlamak esastır. Sınıfta bitmeyen çalışmalara evde de 

devam edilebilir.

Çalışmanın ardından grupların çalışmaları pano üzerine asılır ve

Önünde tartışma yapılır. Ortaya çıkan çalışma örnek 1 ve 2'ye benzeyecektir.