Dilara Kahyaoğlu
...
Sorular
* Dünyamızın ilk dönemlerine ait resimler hangi kaynaklardan beslenerek hayal edilmiş ve çizilmiş olabilir? Örneğin dinozor resimleri...
2004
KAYNAK 1: Zaman Çizelgesi
Dünyamız bugüne gelene kadar hangi aşamalardan geçti
* 4600 Milyon yıl önce: Dünya oluştu
* 2500 milyon yıl önce: Sularda tek hücreli deniz canlıları meydana geldi. Devrin sonuna doğru buzullaşma görüldü.
* 280 milyon yıl önce: Kuzey yarımkürede çöl iklimleri yaygınken güney yarımkürede buzullaşma görüldü.
* 200 milyon yıl önce: Kabul gören bir kurama göre; karalar Pangea denilen tek parçadan oluşmuştu
* 65 milyon yıl önce: Pangea parçalandı ve kıtalar bugünkü halini almak üzere ayrışmaya başladı. Çok sayıda deniz ilerlemesi ve gerilemesi görüldü. Zamanın sonunda karalar günümüzdeki biçimi aldı.
* 2 milyon yıl önce: Bu dönemde 4 buzul devri yaşandı. Volkanlar zayıfladı, karalar genişledi, günümüz iklim şartları ortaya çıktı. Doğu Afrika’da bulunan ilk insanlara ait taş aletler bu dönemden kalmalıdır.
* 1 milyon yıl önce: İlk çift yüzlü balta ortaya çıktı.
* 500 bin yıl önce: Çin’de yaşamış olan Pekin Adamı denilen insan türünün ateş kullanmayı bildiği düşünülüyor.
* 400 bin yıl önce Afrika’da ortaya çıkıp tüm dünyaya yayıldığı söylenen Homo Erectus denilen insan türüne ait bir çok buluntu arasında gelişmiş baltalar da vardır.
* 120 bin yıl önce: Avrupa ve Yakındoğu’da Neandertal adamı denilen yeni bir insan türü görüldü. Bu tür, soğuk iklime alışkındı, mağaralarda yaşayıp avcılık yapıyorlardı. Bunlar günümüzden 35 bin yıl önce kayboldular.
* 70 bin yıl önce: Dünya son buzullaşma dönemine girdi, bu dönemde Homo Sapiens Sapiens denilen bizim atalarımız ortaya çıkmıştır. Bunlar hayvan postlarından elbise giyiyor avcılık yapıyor mağaralarda toplu olarak yaşıyorlardı. Bu dönem Paleolitik (Yontma Taş devri) olarak bilinir.
* 50 bin yıl önce: İnsanlar Kuzeye doğru yayılmaya başladı.
* 35 bin yıl önce: Homo Sapiens taşı yatay olarak kesmeyi öğrendi ve kemiğe biçim verdi.
* 30 bin yıl önce: Avcıların yaşamlarını canlı bir biçimde gösteren ve önce hayvan sonra insan özellikle de kadın vücudunu işleyen resimler, heykelcikler ve oymalar ortaya çıktı.
* 18 bin yıl önce: Taş yontma tekniği doruğa ulaştı, kemikten delikli iğne yapmaya başladılar.
* 12 bin yıl önce: İnsanlar buzul koridorundan geçerek Amerika’ya ulaştı.
* 10 bin yıl önce: Buzul devri sona erdi, havalar ısındı, yerleşik dönem denilen tarımın yapıldığı, hayvanların evcilleştirildiği dönem başladı. Bu dönem Neolitik (Cilalı Taş Devri) olarak bilinir.
* 9 bin yıl önce: Mikrolitler ortaya çıktı.
* 8 bin yıl önce: Özellikle Yakın doğuda bir çok neolitik köy ortaya çıktı.
* 5 bin yıl önce: Madenler keşfedildi ve kullanılmaya başlandı. İlk keşfedilen maden doğada bol miktarda bulunan bakırdı. Bu yüzden bakırın kullanıldığı bu döneme Bakır Taş çağı (Kalkolitik) dönem denilir. Daha sonra insanlar, bakır ile kalayı birleştirerek tunç (bronz) diye isimlendirilen karışımı buldular. En son olarak demiri keşfedip kullanmaya başladılar. Bu dönemlerin hepsine birden Maden Devri denilir ve İlk uygarlıklar bu dönemlerde ortaya çıkmıştır.
KAYNAK 1: Zaman Çizelgesi
Dünyamız bugüne gelene kadar hangi aşamalardan geçti
* 4600 Milyon yıl önce: Dünya oluştu
* 2500 milyon yıl önce: Sularda tek hücreli deniz canlıları meydana geldi. Devrin sonuna doğru buzullaşma görüldü.
* 280 milyon yıl önce: Kuzey yarımkürede çöl iklimleri yaygınken güney yarımkürede buzullaşma görüldü.
* 200 milyon yıl önce: Kabul gören bir kurama göre; karalar Pangea denilen tek parçadan oluşmuştu
* 65 milyon yıl önce: Pangea parçalandı ve kıtalar bugünkü halini almak üzere ayrışmaya başladı. Çok sayıda deniz ilerlemesi ve gerilemesi görüldü. Zamanın sonunda karalar günümüzdeki biçimi aldı.
* 2 milyon yıl önce: Bu dönemde 4 buzul devri yaşandı. Volkanlar zayıfladı, karalar genişledi, günümüz iklim şartları ortaya çıktı. Doğu Afrika’da bulunan ilk insanlara ait taş aletler bu dönemden kalmalıdır.
* 1 milyon yıl önce: İlk çift yüzlü balta ortaya çıktı.
* 500 bin yıl önce: Çin’de yaşamış olan Pekin Adamı denilen insan türünün ateş kullanmayı bildiği düşünülüyor.
* 400 bin yıl önce Afrika’da ortaya çıkıp tüm dünyaya yayıldığı söylenen Homo Erectus denilen insan türüne ait bir çok buluntu arasında gelişmiş baltalar da vardır.
* 120 bin yıl önce: Avrupa ve Yakındoğu’da Neandertal adamı denilen yeni bir insan türü görüldü. Bu tür, soğuk iklime alışkındı, mağaralarda yaşayıp avcılık yapıyorlardı. Bunlar günümüzden 35 bin yıl önce kayboldular.
* 70 bin yıl önce: Dünya son buzullaşma dönemine girdi, bu dönemde Homo Sapiens Sapiens denilen bizim atalarımız ortaya çıkmıştır. Bunlar hayvan postlarından elbise giyiyor avcılık yapıyor mağaralarda toplu olarak yaşıyorlardı. Bu dönem Paleolitik (Yontma Taş devri) olarak bilinir.
* 50 bin yıl önce: İnsanlar Kuzeye doğru yayılmaya başladı.
* 35 bin yıl önce: Homo Sapiens taşı yatay olarak kesmeyi öğrendi ve kemiğe biçim verdi.
* 30 bin yıl önce: Avcıların yaşamlarını canlı bir biçimde gösteren ve önce hayvan sonra insan özellikle de kadın vücudunu işleyen resimler, heykelcikler ve oymalar ortaya çıktı.
* 18 bin yıl önce: Taş yontma tekniği doruğa ulaştı, kemikten delikli iğne yapmaya başladılar.
* 12 bin yıl önce: İnsanlar buzul koridorundan geçerek Amerika’ya ulaştı.
* 10 bin yıl önce: Buzul devri sona erdi, havalar ısındı, yerleşik dönem denilen tarımın yapıldığı, hayvanların evcilleştirildiği dönem başladı. Bu dönem Neolitik (Cilalı Taş Devri) olarak bilinir.
* 9 bin yıl önce: Mikrolitler ortaya çıktı.
* 8 bin yıl önce: Özellikle Yakın doğuda bir çok neolitik köy ortaya çıktı.
* 5 bin yıl önce: Madenler keşfedildi ve kullanılmaya başlandı. İlk keşfedilen maden doğada bol miktarda bulunan bakırdı. Bu yüzden bakırın kullanıldığı bu döneme Bakır Taş çağı (Kalkolitik) dönem denilir. Daha sonra insanlar, bakır ile kalayı birleştirerek tunç (bronz) diye isimlendirilen karışımı buldular. En son olarak demiri keşfedip kullanmaya başladılar. Bu dönemlerin hepsine birden Maden Devri denilir ve İlk uygarlıklar bu dönemlerde ortaya çıkmıştır.
* M.Ö 3500: Yakın doğuda ilk uygarlıklar, ilk şehir devletleri ortaya çıktı (Sümer şehir devletleri, Mısır şehir devletleri)
KAYNAK 2: METİN
65 Milyon Yıl Önce Ne Oldu? Dinozorların Ölümü
Altmış beş milyon yıl önce bir gün Dünya, Richter ölçeğine göre 11-12 derece şiddetinde bir depremle sarsıldı. Bu olağan bir sarsıntı değildi. Milyonlarca ton ağırlığında on km. çapında bir gök cismi büyük bir gürültü ile yanarak dünyaya düşmüştü. O sıralarda dünyamızda insan veya insan benzeri canlılar yaşamıyordu ama başka canlılar vardı. O döneme ait bilgileri, yaptığımız araştırmalarda bulunan bitki, hayvan, dinozor vb. fosil buluntulardan ediniyoruz.
Çarpma sonucu göktaşının iki katı kadar madde buharlaşıp atmosfere yükseldi. Büyük hızla saçılan parçalardan bir çoğu dünya etrafında yörüngelere oturdu. Atmosfere yayılan gaz ve toz bulutu, güneş ışığının dünya yüzeyine gelmesini engelledi. Dünya yüzeyindeki hava birden soğudu ve karanlık çöktü. Bitkiler ışık alamayınca özümleme yapamaz oldular. Dünya ciddi bir madde kaybına uğradığı için yer kabuğunda kaymalar oldu. Atmosfere fırlatılan maddelerin yağmuru aylarca sürdü. Bu olaylar sonucu karanlıkta özümleme yapamayan bitkiler öldüler. Düşen ısıya dayanamayan ve yiyecek bulamayan hayvanlar da öldü. O zamana kadar canlı doğaya hakim olan dinozorların nesli, bu olayla birdenbire tükendi. Bir bakıma böylece insan neslinin daha çabuk üreyip gelişmesi için imkan yaratılmış oldu.
(Yukarıda özetlenen senaryo Luis Alvarez araştırma grubunca ileri sürülen ve bugün bir çok bilim adamının doğruluğuna inandığı bir kuramdır yani bir bilim-kurgu değildir).
Bilim ve Teknik Dergisi, Ağustos 1983 sayısından yararlanılarak hazırlanmıştır.
KAYNAK 3. Görsel Malzeme
65 Milyon Yıl Önce Ne Oldu? Dinozorların Ölümü
Altmış beş milyon yıl önce bir gün Dünya, Richter ölçeğine göre 11-12 derece şiddetinde bir depremle sarsıldı. Bu olağan bir sarsıntı değildi. Milyonlarca ton ağırlığında on km. çapında bir gök cismi büyük bir gürültü ile yanarak dünyaya düşmüştü. O sıralarda dünyamızda insan veya insan benzeri canlılar yaşamıyordu ama başka canlılar vardı. O döneme ait bilgileri, yaptığımız araştırmalarda bulunan bitki, hayvan, dinozor vb. fosil buluntulardan ediniyoruz.
Çarpma sonucu göktaşının iki katı kadar madde buharlaşıp atmosfere yükseldi. Büyük hızla saçılan parçalardan bir çoğu dünya etrafında yörüngelere oturdu. Atmosfere yayılan gaz ve toz bulutu, güneş ışığının dünya yüzeyine gelmesini engelledi. Dünya yüzeyindeki hava birden soğudu ve karanlık çöktü. Bitkiler ışık alamayınca özümleme yapamaz oldular. Dünya ciddi bir madde kaybına uğradığı için yer kabuğunda kaymalar oldu. Atmosfere fırlatılan maddelerin yağmuru aylarca sürdü. Bu olaylar sonucu karanlıkta özümleme yapamayan bitkiler öldüler. Düşen ısıya dayanamayan ve yiyecek bulamayan hayvanlar da öldü. O zamana kadar canlı doğaya hakim olan dinozorların nesli, bu olayla birdenbire tükendi. Bir bakıma böylece insan neslinin daha çabuk üreyip gelişmesi için imkan yaratılmış oldu.
(Yukarıda özetlenen senaryo Luis Alvarez araştırma grubunca ileri sürülen ve bugün bir çok bilim adamının doğruluğuna inandığı bir kuramdır yani bir bilim-kurgu değildir).
Bilim ve Teknik Dergisi, Ağustos 1983 sayısından yararlanılarak hazırlanmıştır.
KAYNAK 3. Görsel Malzeme
 |
| https://www.youtube.com/watch?v=Xzd1DC93v_I |
 |
| https://www.welovesolo.com/continental-drift-vector-maps/ |
 |
| Pekin Adamı'nın keşfedildiği yer http://turkish.cri.cn/chinaabc/chapter22/chapter220104.htm |
 |
| Neandertal İnsanının iskeleti http://www.wiki-zero.com/index.php?q= aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvTmVhbmRlcnRhbA |
Kaynaklardan yararlanarak, tartışarak, aşağıdaki soruları yanıtlamaya çalışınız.
Sorular
* Dünyamızın ilk dönemlerine ait resimler hangi kaynaklardan beslenerek hayal edilmiş ve çizilmiş olabilir? Örneğin dinozor resimleri...
*Kuram ve bilim kurgu kelimelerinin anlamlarına sözlükten bakıp aranızda tartışınız. Sizce bu sözcükler arasındaki temel fark nedir?
*Kronoloji, metin ve resimlerden yararlanarak eski dünyanın nasıl bir iklime ve bitki örtüsüne sahip olduğu konusunu tartışınız.
*Yazar son cümlesinde dinozorların ölümünü nasıl değerlendirmiş? Neden böyle bir değerlendirme yapmış olabilir? Dinozorların yok olmasının insanların ortaya çıkması ile ne ilgisi olabilir? Bilgilerinize dayanarak, akıl yürüterek tartışınız.
*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.
*Kronoloji, metin ve resimlerden yararlanarak eski dünyanın nasıl bir iklime ve bitki örtüsüne sahip olduğu konusunu tartışınız.
*Yazar son cümlesinde dinozorların ölümünü nasıl değerlendirmiş? Neden böyle bir değerlendirme yapmış olabilir? Dinozorların yok olmasının insanların ortaya çıkması ile ne ilgisi olabilir? Bilgilerinize dayanarak, akıl yürüterek tartışınız.
*Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılamaz.
1 yorum:
Bazı aklıllılara göre Dünya 7000 bin yıl önce oluştu :)
Yorum Gönder