Çalışma: Türk ve Türkiye İsmini Tartışmak

Dilara Kahyaoğlu
1998

Birinci Dünya Savaşını gösteren bu haritada Osmanlı  değil,
 (Ottoman) Türkiye ismi kullanılmış.

                                                          
SORU: Bunun nedenleri üzerinde tartışınız.



TÜRK ADI ÜZERİNE..

Türk kelimesinin anlamını bulmaya çalışan birçok araştırmacı veya yazardan bazılarının yorumu şunlardır: 

Wamberly, 1879’da Türk kelimesinin anlamını, “Türemek” olarak açıklarken; 

Kaşgarlı Mahmut, Divanı Lügat it Türk adlı eserinde Türk kelimesinin anlamını, “Olgunluk çağı” olarak ifade etmiş; 

Ziya Gökalp ise “Töreli” anlamına geldiğini belirtmiştir.

Türk adı, Orhun kitabelerinde, iki heceli bir şekilde “Türük” olarak geçer. Bu kelime zamanla tek heceli Türk kelimesine dönüşmüştür.

Görüldüğü gibi Türk kelimesinin anlamı konusunda ortak bir görüş yoktur. Ama bir çok yazar, başlangıçta sadece bir boyun ismi olan Türk kelimesinin, Göktürkler zamanından başlayarak, tüm “budun”un adı olarak kabul edilmiş ve böylece yerleşmiş olduğunu düşünür.


SORU: 

. Kendi isminizin anlamını biliyor musunuz? Bilmiyorsanız araştırarak bulduğunuz sonuçları yazınız.

. İsminizin, bir isim olarak ne zamandan beri kullanıldığını biliyor musunuz? İsminizin tarihsel serüvenini araştırınız.  Kaynak sıkıntısı çekebilirsiniz. Bunun bir önemi yok. Önemli olan araştırma sürecini yaşamaktır. Olmayan/ulaşılamayan bilgileri saptamak bile önemlidir. Elbette bu durumun nedeni üzerinde düşünmek şartıyla..

. Kelimeler; nasıl, neden, ne zaman bir isme dönüşür? Tartışınız. Özellikle Türk ve Türkiye kelimeleri bağlamında düşününüz. 

................

TÜRKİYE ADI ÜZERİNE..

*Bizans kaynaklarında, 6. Yüzyılda Orta Asya’ya Türkiye deniliyordu. 

*9. ve 10. yüzyılda Volga ile Orta Avrupa arası Türkiye olarak ifade ediliyordu. Buna göre Hazar ülkesi *Doğu Türkiye, Macaristan ise Batı Türkiye idi. 

*13. yüzyılda (III. Haçlı seferi sırasında) ise Anadolu, Türkiye olarak isimlendirilmiştir.

SORU
."Türk” ve “Türkiye” adının ortaya çıkmasında çevre uygarlıklarının etkisi konusunda ne düşünüyorsunuz?

. Bazen toplumların kendilerini tanımlarından daha çok, başka toplumların tanımlamaları, verdikleri isimler ön plana geçerek tarihte o isim altında tanınmalarına yol açmıştır. Buna benzer örnekler bulunuz. Bunun nedenleri konusunda neler düşünüyorsunuz? Tartışınız.

Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.